دوه مخیز سیاستونه او په نړیوالی سولی د هغی اغیزی
##semicolon##
https://doi.org/10.64104/v1.n3.2011##semicolon##
دوه مخیز سیاستونه##common.commaListSeparator## نړیواله سوله##common.commaListSeparator## د ملګرو ملتونو سازمان##common.commaListSeparator## نړیوالې اړیکې##common.commaListSeparator## عدل##article.abstract##
دا څیړنه څرګندوي چې عادلانه نړیوال سیستم د شرعي اړتیا او د سولې او ثبات د ترلاسه کولو ضرورت په توګه ګڼل کېږي. خو د نړیوالو مؤسسو اوسمهال وضعیت او د دوی د دوې ګونی تګلارو تعقیب، نړیوال سیستم ته ګواښ په توګه راپورته شوی او د دې مؤسسو اعتبار یې له لاسه ورکړی، چې پایله یې د سوله ایزو حلونو پر ځای د زور ته تګ رواج پیدا کول دي.
څیړنه د "دوې ګونې تګلارې" مفهوم په تشریح سره پیلېږي، په بل عبارت د نړیوالو مؤسسو متضاد چلند د ورته مسایلو سره، لکه د ملګرو ملتونو چلند د عراق او سودان سره په پرتله د اسراییل سره.
بیا یې د دې دوې ګونې لاملونه څرګندوي، چې تر ټولو مهم یې دا دي:
1 - د لویو قدرتونو استعماري موخې چې په دریمه نړۍ کې د خپلو ګټو ساتلو په هڅه کې دي.
2 - دیني موخې، په تېروتنو د عیسوي صهیونیستي ډلو اغیزه په غربي تګلارو کې د اسراییل په اړه.
وروسته له هغه نړیوال عادل سیستم ته د اسلامي اصولو ښودل کوي، لکه:
- په نړیوالو اړیکو کې عدالت او مساوات.
- د ژمنې پوره کول او د تړونونو پابندي.
- د ښه کار لپاره همکارۍ او د ظلم لپاره د همکارۍ مخنیوي.
بیا د ملګرو ملتونو د دوې ګونې تګلارو بېلګې وړاندې کوي، لکه د فلسطین مسئله چې په هغې کې د اسراییل په وړاندې ډېرې پرېکړې پلي نه دي شوې، پداسې حال کې چې د سودان په وړاندې سختې پرېکړې شوي دي، او همدارنګه د بندیانو او جګړو په قضیو کې په عراق او افغانستان کې.
څیړنه پایله کوي چې دا دوې ګوني د نړیوالو مؤسسو په باور کې کمزوري راغلي دي، او د نړیوالې سولې ګواښ دی، ځکه چې خلک یې د خبرو اترو پر ځای د زور منطق منلو ته وهڅول، د سوله ایزو اصلاحي خوځښتونو یې کمزوري کړي، او په اسلامي هېوادونو کې یې د داخلي شخړو زیاتوالی راوړی.
په پای کې، څیړونکی، د ډیری مسلمانانو مشرانو او مفکرینو د آراؤ په حواله سره، ټینګار کوي چې دوې ګونې تګلارې نن ورځ د نړۍ د ډیری بحرانونو اصل دي، او حل په نړیوالو اړیکو د اداره کولو په برخه کې د عدالت او انسانیت او اسلامي اصولو ته بېرته ستون کې دی.
